22 Sallandse boeren kwamen afgelopen donderdag bij elkaar om samen de GLB-pilot ‘Motiverend Belonen in Salland’ af te sluiten. Twee jaar lang hebben zij kennis uitgewisseld tijdens veldbijeenkomsten en ervaring opgedaan met nieuwe teelten, bodemverbetering en mest.
Bij de slotbijeenkomst stond mest centraal. Voor deze bijeenkomst was Ing. Peter Vanhoof uitgenodigd. Vanhoof, opgegroeid in België en woonachtig in Polen, reist met zijn mobiele laboratorium door Europa. Hij analyseert mestmonsters van melkveehouders en beoordeelt deze op hun waarde voor het bodemleven.
Mestmonsters
Vanhoof heeft een eigen methode ontwikkeld waarin mest wordt geanalyseerd op basis van hoe waardevol deze is voor het bodemleven. Eerder voerde hij een grootschalig onderzoek uit bij 170 melkveebedrijven naar de kwaliteit van drijfmest en de benutting van stikstof op grasland. De resultaten waren duidelijk en benadrukten het belang van uitgebalanceerd voer met niet te veel eiwit en voldoende structuur. Dit vormt de basis voor gezonde koeien en goede mestkwaliteit.
Tijdens de bijeenkomst werden de mestmonsters van de Sallandse melkveehouders in een uitgebreide Excel-lijst tegen elkaar afgezet. Vanhoof gaf zijn analyse en commentaar. Hoewel niet alle boeren de cijfers direct konden interpreteren “mest is toch echt wat anders dan alleen getalletjes“ bracht de analyse toch belangrijke zaken aan het licht.
Mestkwaliteit
Vanhoof wist bijvoorbeeld de bedrijven met een dichte vloer te identificeren. Mest van zulke bedrijven ademt niet doordat er geen zuurstof bij kan komen, wat de kwaliteit negatief beïnvloedt. Daarnaast verslechtert het strooien van kalk in de boxen de kwaliteit van de mest, omdat dit chemische verbindingen in de mest veroorzaakt.
Ook wees Vanhoof op de negatieve invloed van kunstmest, een hoog aandeel maïs in het rantsoen en veel krachtvoer. Hij haalde voorbeelden aan waarbij eiwitrijk voer het ureumgehalte verhoogt, wat zijn weerslag heeft op de mest. Volgens Vanhoof moeten boeren nadenken over de impact van het voer en de gezondheid van de koe op de kwaliteit van de mest en daarmee op het bodemleven.
Goede mest als basis voor de kringloop
Goede mest is vooral voedsel voor het bodemleven. Het bevat geen gif, gaat niet rotten, stinkt niet, maar fermenteert. Echt goede drijfmest bevat voldoende koolstof om stikstof organisch te binden. Slechte mest daarentegen ruikt, rot en veroorzaakt stikstofemissies. Het ontbreken van koolstof in slechte mest leidt bovendien tot meer uitspoeling van voedingsstoffen in de bodem.
Vanhoof benadrukte dat het stoppen van derogatie de noodzaak vergroot om mestkwaliteit te verbeteren. Dit biedt kansen om met minder stikstof en goed beheer toch hoogwaardig gras te oogsten. Zoals Vanhoof het verwoordde: “Hoeveel ton super goed gras kun je laten groeien met 170 kg stikstof uit goede drijfmest en zonder kunstmest?“
Uitdaging voor 2025
De bijeenkomst gaf de boeren genoeg stof tot nadenken over hoe zij hun mestkwaliteit kunnen verbeteren. In het voorjaar van 2025 worden de Sallandse boeren uitgedaagd om deel te nemen aan de wedstrijd TOPMEST, die Vanhoof samen met anderen heeft uitgeschreven. Deze wedstrijd draait om het benutten van mest als basis voor duurzame en efficiënte landbouw.
Tip ons:
Heb jij nieuws uit Salland en wil je ons daarvan op de hoogte brengen?
Mail ons via redactie@salland1.nl
