“De enige wijze” om nog strengere coronamaatregelen en uiteindelijk een lockdown te voorkomen is het beter naleven van de huidige basismaatregelen. Dat stelt het Outbreak Management Team in het nieuwste advies aan het kabinet. Het advies is opgesteld na overleg van het OMT afgelopen vrijdag en gisteren gepubliceerd.
Volgens het OMT worden de basismaatregelen – zoals testen bij klachten, anderhalve meter afstand houden en het dragen van mondkapjes – in minder dan de helft van de gevallen opgevolgd. Daarmee is het zeer onzeker of het R-getal onder de 1 komt en het aantal besmettingen zal dalen. Ook constateert het OMT dat het kabinet is afgeweken van het vorige advies. Het OMT vond bijvoorbeeld dat het kabinet alleen strikt noodzakelijke reizen in het binnenland moest adviseren en dat de horeca om 18.00 uur moest sluiten in plaats van om 20.00 uur.
Vorige week vroeg het kabinet zelfs aan het OMT of de horeca ook na 20.00 uur kan openblijven, op voorwaarde dat er na 20.00 uur geen nieuwe gasten meer worden toegelaten. Maar dat ziet het OMT niet zitten omdat “het risico op besmetting niet alleen afhankelijk is van het aantal en wisseling van verschillende bezoekers, maar ook van de contactduur tussen de bezoekers en de intensiteit van het contact.”
Oproep Rutte en De Jonge
Nieuwe maatregelen adviseert het OMT echter niet, hoewel de besmettingscijfers en ziekenhuisopnames sterk blijven oplopen. “Verbeterde naleving van de bestaande maatregelen heeft naar mening van het OMT momenteel in potentie meer effect op de afname van het aantal contacten dan nu, binnen een week, te kiezen voor een volgende aanpassing en uitbreiding van beperkende maatregelen.” Waarom nieuwe maatregelen aankondigen in de ogen van het OMT minder effectief is dan de bestaande te benadrukken, wordt in het advies niet verder uitgewerkt.
Demissionair premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid drukten Nederland gisteren in een extra persmoment op het hart de basismaatregelen beter na te leven. Gebeurt dat niet, dan volgen er waarschijnlijk strengere maatregelen. Een volgende persconferentie staat gepland voor 3 december, maar kan eerder plaatsvinden als dat nodig wordt geacht.
Het OMT komt komende vrijdag weer bijeen en buigt zich dan over de vraag of extra maatregelen niet toch noodzakelijk zijn. Over het onderwijs “geeft het OMT aan dat het beperkende maatregelen wil vermijden”.
1G vs. 2G vs. 3G
Het OMT heeft zich op verzoek van het kabinet ook gebogen over de vraag hoe effectief een 2G-beleid is. Dat wil zeggen dat ongevaccineerde mensen niet meer worden toegelaten tot locaties waar een coronatoegangsbewijs (CTB) wordt gevraagd, zoals de horeca of bij evenementen.
Het CTB is “géén maatregel om virusverspreiding te voorkomen en een epidemie te bestrijden, zoals de basisregels en collectieve maatregelen dat wel zijn”, is het eerste dat het OMT constateert. Als het CTB wordt ingezet, kan het er echter wel toe leiden dat het aantal besmettingen kleiner blijft dan als het toegangsbewijs niet wordt gebruikt.
2G heeft 50 procent minder besmettingen en 82 procent minder ziekenhuisopnames tot gevolg dan 3G, denkt het OMT. Een 2G-systeem is ook effectiever dan 1G, aldus de doorrekening in het advies. Bij 1G krijgen gevaccineerden en ongevaccineerden toegang, maar moeten beide groepen zich wel eerst laten testen. 1G heeft 35 procent minder besmettingen en 35 procent minder ziekenhuisopnames tot gevolg dan 3G, becijferde het OMT.
Het veiligst is een 2G-systeem waarbij iedereen zich ook moet laten testen, zegt het OMT. Dat zou het aantal besmettingen op de locatie waar het wordt ingezet met 79 procent kunnen reduceren en het aantal ziekenhuisopnames dat daaruit voort kan komen met 93 procent. De gedragsunit van het RIVM zegt dat een 2G-systeem als nadeel kan hebben dat mensen zich nog minder goed aan de basismaatregelen houden.
Ook is het maar zeer de vraag of ongevaccineerden zich alsnog zullen laten inenten als 2G wordt ingevoerd, aldus de gedragsunit. Het vertrouwen van ongevaccineerden in het overheidsbeleid kan er bovendien nog verder door afnemen.
