In de vroege ochtend hebben demonstranten van Extinction Rebellion (XR) Deventer zich vastgeketend aan een van de bomen op het Grote Kerkhof in de Deventer binnenstad. Het betreft een van de zeven volwassen bomen die op die dag op de kaplijst van de gemeente staan. De bomen moeten wijken voor een herinrichtingsplan van het plein, in weerwil van allerhande maatschappelijk protest. De actievoerders vinden dat de gemeente met de bomenkap een brug te ver gaat, juist in tijden van klimaatcrisis.
“Hier trekken wij een streep in het zand”, aldus de vastgeketende Madeleine Frelier (45). Ze is vastbesloten te blijven zitten waardoor de kapwerkzaamheden niet kunnen doorgaan. “Door de klimaatcrisis staat het leven van iedereen op het spel. Deze voorgenomen bomenkap is daarom ook symbolisch voor een gemeente die willens en wetens de bijl aan de wortels zet van een veilige, leefbare toekomst voor iedereen. Want grote gezonde bomen hebben we juist nodig, die moet je niet kappen.”
Tientallen jaren
Inspraak-reacties, acties, petities en rechtszaken mochten niet baten om de bomen te redden. Het belangrijkste argument van de gemeente is, dat alle procedures keurig zijn doorlopen en dat de plannen voor de herinrichting van het plein al te ver gevorderd zouden zijn, om ze nu nog stop te zetten.
Zes van de zeven bomen zijn gezonde volwassen exemplaren en kunnen nog tientallen jaren aan de Deventer binnenstad hun diensten bewijzen door CO2-opname, fijnstof afvang en het brengen van verkoeling in hete zomerperiodes. “Feitelijk werden die argumenten dus om economische redenen van tafel geveegd. De nieuwe bomen die na herinrichting van het Grote Kerkhof zullen worden geplant, bereiken pas na tientallen jaren de capaciteit van de huidige”, licht Frelier de actie van XR Devener toe. “En dat terwijl we middenin de klimaatcrisis zitten. We hebben juist de komende jaren alle bomen nodig die maar beschikbaar zijn, méér bomen dus, en geen kap van gezonde exemplaren die worden vervangen door schaamgroen.”
Fout signaal
Volgens Extinction Rebellion Deventer geeft de gemeente met de bomenkap dus een fout signaal af over de ernst van de klimaatcrisis. Frelier: “Het is duidelijk dat het politieke bestuur wel de mond vol heeft van zorg dragen voor een leefbare stad, maar feitelijk gewoon doorgaat op de oude weg, alsof er geen crisis is. Zo schuift het Deventer bestuur de rekening door naar met name de jongere generaties. Wij zeggen dan: met dit soort onverantwoordelijk beleid kan de gemeente de boom in!”
Ook elders bomenkap
De actie van XR Deventer krijgt zo ook een breder perspectief. Er staan meer bomen in de binnenstad op de nominatie om gekapt te worden, zoals platanen voor de bibliotheek. Maar ook elders in het land wordt nog steeds gekapt omwille van verouderde plannen en economische belangen. Zoals het Sterrebos naast het fabriekscomplex van VDL Nedcar in de gemeente Sittard-Geleen. Afgelopen zaterdag hebben zich daar actievoerders in de bomen verschanst om de kap van 7 hectare bos te verhinderen, omdat de autofabriek wil uitbreiden. “Met onze actie hier in Deventer uiten we ook onze solidariteit met de bosbezetters in Limburg, aldus een strijdbare Frelier. “Hun verzet is ook ons verzet.”
Opstand tegen uitsterving
De naam Extinction Rebellion laat zich letterlijk vertalen als: Opstand tegen uitsterving. Deelnemers aan XR zijn te vinden in alle lagen van de bevolking. Zij eisen van de overheid adequate maatregelen tegen de klimaat- en ecologische crisis, conform wat de wetenschap al decennia lang aangeeft. Ruim 1 miljoen plant- en diersoorten staan op het punt van uitsterven door toedoen van de mens. Ook onze eigen voedselvoorziening komt daarmee in direct gevaar. De klimaatcrisis draagt daar in belangrijke mate aan bij.