Jeff S. Lock was er speciaal voor uit Washington naar Wijhe gekomen. De 58-jarige kapitein b.d. van de U.S. Navy is al dertig jaar op zoek naar informatie over de lotgevallen van zijn grootvader luitenant William B. Lock.
Op 11 januari 1944 was er een grote aanval met bommenwerpers van de Amerikaanse USAAF op Oscherleben. Hier het verhaal van één van de zogenaamde vliegende forten uit deze formatie. De piloot van de Boeing B-17G was William B. Lock. Vandaag vloog hij zijn vierentwintigste missie en zijn B-17 behoorde tot het 326th Bomb Squadron Ze vertrokken om ‘s ochtends rond 08.00 uur vanaf het Engelse vliegveld Podington om die dag met veel andere Amerikaanse bommenwerpers de A.G.O. vliegtuigfabriek te bombarderen. Op deze dag vloog hij niet met zijn eigen vliegtuig, maar verving een piloot in een ander toestel met de naam “Trudy’s Ship”.
Luchtafweergeschut.
Er waren geen moeilijkheden op de reis naar Oschersleben, maar boven het doelgebied werd de B-17G geraakt door luchtafweergeschut bij motor nummer 3 en die vloog in brand. Daardoor konden ze hun positie in de formatie van bommenwerpers niet handhaven. Ze verloren snelheid en zo werden ze een achterblijver, ook wel “straglers” genaamd, maar ook een makkelijke prooi voor de Duitse jagers. Tijdens de vlucht op de route van Oschersleben naar Heerde werd het grote vliegtuig met de letter “B” op de staart dan ook voortdurend aangevallen. De buikkoepel onder het vliegtuig werd geraakt en beschadigd. In het vliegtuig waren overal treffers.
Noodlanding
William B. Lock en zijn 2e piloot, 1e luitenant Richard H. Sperrey slaagden er wel in om de propeller in de vaanstand te krijgen. Ze werden zich er van bewust dat ze op deze manier de thuisbasis niet meer zouden kunnen bereiken. William B. Lock gaf zijn bemanning opdracht om te springen en slaagde erin zijn brandende en neerstortende Flying Fortress uit de richting van Wijhe en Olst te sturen. Het is onduidelijk waarom de 2e piloot niet gesprongen is, waarschijnlijk heeft hij wel geprobeerd om een noodlanding te maken want het landingsgestel was naar buiten gedraaid.
Explosie
Het was aan die tweede piloot Sperry te danken dat zij allen veilig aan de grond kwamen. Hij bracht het toestel wat op dat moment te laag vloog weer naar een grotere hoogte zodat zij er veilig uit konden springen. Vrijwel onmiddellijk daarna rond de klok van 14.00 uur, volgens het rapport van de opperwachtmeester van de Marechaussee H. van Huffelen van het rayon Veessen, was er de explosie op ca. 600 meter hoogte die het toestel in een grote hoeveelheid brokstukken over grote afstand in Markluiden deed neerkomen. Tussen de brokstukken vond men naderhand het lichaam van de held Richard H. Sperry, die zich opofferde en in het staartstuk met de daaraan verbonden buikkoepel vond met het stoffelijk overschot van James B. Farrell, die mogelijk al tijdens de beschieting van een Duitse jager getroffen was en daardoor niet uit het toestel kon komen. Beiden zijn tijdelijk begraven geweest op het kerkhof aan de Mr. Nijhoffstraat.
Anton Heijmerikx, geboren in Raalte, is historicus heeft al talloze verhalen en gebeurtenissen uit die periode gedocumenteerd. Hij heeft ook een boekje gemaakt met de titel: “De laatste vlucht van de bommenwerper Boeing 17G met serienummer 42-31175”. Daarin wordt beschreven hoe het verder ging met William B.Lock die door de ondergrondse via Wesepe naar Olst is gebracht zodat hij van daaruit in het geheim over de IJssel gevaren zou kunnen worden. De toen 22-jarige William is uiteindelijk via de Franse ondergrondse naar de Franse kust gebracht en opgepikt door een Britse kanonneerboot en zo uit bezet Europa gesmokkeld.
