Deventer – Het is 12 april 1945. In een kelder aan de Spaarpotstraat zit de zevenjarige Japie met zijn familie. Boven hen klinkt nog het laatste oorlogsgeweld, maar er hangt iets nieuws in de lucht. Hoop. Leven. En dan komt het: bevrijding. Vanuit de kelder naast hen klinkt geklop op de muur – een stil teken van verbondenheid.
“De Engelsen zijn er!” klinkt het fluisterend op straat. Maar het zijn Canadezen. Voor de jonge Japie een kleine vergissing, maar de vreugde is er niet minder om. Mensen stromen naar buiten, zingen, lachen, huilen. Over de Rozenstraat komt een tank aangerold, kinderen klimmen erop, soldaten delen chocolade en sigaretten uit. De bevrijding is voelbaar, tastbaar.
Er is ook verdriet. Bij de Twelloseweg wordt een gesneuvelde Canadese soldaat weggedragen. “Ik keek tegen zijn kistjes aan,” herinnert Japie zich. “Dat beeld is me altijd bijgebleven.”
Op 10 april kwamen de bevrijders van meerdere kanten Deventer binnen, met Schalkhaar als zwaartepunt. Dankzij moedige verzetshelden, zoals Jan Koster, die onder levensgevaar informatie doorgaf aan de Canadezen, wisten zij waar de Duitse troepen zich bevonden. De Duitsers hadden zich inmiddels teruggetrokken aan de overkant van de IJssel en de bruggen vernietigd. De Worp moest nog even wachten.
Op 11 april, tijdens Operatie Cannonshot, waagden de Canadezen de gevaarlijke oversteek tussen Gorssel en Wilp. Onder zwaar vuur vochten ze zich een weg naar de overkant. Twee dagen later waren ook de Steenenkamer en de Worp bevrijd.
Afgelopen weekend werd deze historische gebeurtenis op de Wilpse klei groots herdacht en nagespeeld. Overal klonken verhalen als die van Japie – vol verwondering, verdriet en dankbaarheid. Want vrijheid kwam niet alleen met tanks en soldaten, maar met menselijkheid. Met een lach, een traan, een stukje chocolade. En dat vergeet je nooit.
Tip Salland1:
Stuur een e-mail naar redactie@salland1.nl
