Wekelijks verschijnt op het Deventer voetbalplatform Deventer Voetbal een rood-gele column. Vier columnisten wisselen elkaar af met hun visie op hun cluppie Go Ahead Eagles. Afgelopen woensdag verscheen de column van oud ‘Kowet’ voorzitter Edwin Lugt online.
TWEE PUNTEN ACHTER AJAX EN WAAR BLINDE PANIEK BIJ CLUBS TOE KAN LEIDEN
Wat kan het contrast soms toch extreem groot zijn. Dat ik tijdens mijn verblijf op deze aardkloot ooit nog zou kunnen zeggen dat Go Ahead Eagles met 10 speelrondes te gaan het gat met nr. 5 Ajax tot 2 punten had verkleind…. eerlijk is eerlijk, ik heb dit in mij stoutste dromen niet voorzien – en met mij denk ik velen. Dit zou wel eens het meest memorabele seizoen van de laatste 50 jaar kunnen worden. Hetzelfde geldt voor Vitesse, maar dan op een andere manier. Deze traditierijke club (1892) verkeert in sportieve en financiële doodsnood. Met hun supporters kan ik alleen maar medeleven voelen.
Vitesse heeft een lange geschiedenis van financiële tekorten. In 2003 en 2008 was de club al bijna failliet. Door een structureel veel te hoog uitgavenpatroon moest de club destijds wel een investeerder aantrekken, die bereid zou zijn om het financiële gat jaarlijks te dichten. Deze werd in 2010 gevonden in de persoon van Merab Jordania, die bij zijn aantreden vol optimisme meldde dat Vitesse de Champions League in zou gaan…. Yeah, right.
De financiële draaimolen heeft sindsdien in Arnhem op volle toeren gedraaid. Jordania verkocht zijn aandelen in 2013 aan Alexander Tsjigirinski, die op zijn beurt de club in 2018 aan Valeri Oyf doorstootte. Toen laatstgenoemde in 2022 vanwege de Russische inval van de Oekraïne min of meer werd gedwongen om afstand van Vitesse te doen, besloot hij de inmiddels opgebouwde schuld van € 155 miljoen (……) kwijt te schelden. Er kan daarbij maar één conclusie worden getrokken: Vitesse is sinds 2010 in handen geweest van Russische weldoeners. Of zit het toch anders?
De Engelse krant The Guardian onthulde in 2023 namelijk dat Chelsea-eigenaar Roman Abramovich, bevriend met alle drie hiervoor genoemde heren, al die jaren op de achtergrond als financier was opgetreden. Zijn reden was natuurlijk simpel: Vitesse was een kraamkamer voor Chelsea-talenten; in totaal hebben er 30 de Gelredome van binnen gezien.
De gemiddeld meer dan € 10 miljoen verlies per jaar vormde derhalve een kostenpost, waarbij het zeker niet is uit te sluiten dat Vitesse voor Abramovich uiteindelijk zelfs een prima verdienmodel is geworden. Zo werd alleen al Mason Mount, in seizoen 2017/18 uitkomend in de Arnhemse grootmacht, in 2023 voor € 60 miljoen door Chelsea aan Manchester United verkocht.
De club Vitesse is hier echter niets beter van geworden. Integendeel, het heeft de club op alle fronten compleet uitgehold en er is in al die jaren nul waarde opgebouwd. Nu het doek voor de -naar het lijkt- luchtfietser Coley Parry is gevallen, is te hopen dat Vitesse door een aantal kapitaalkrachtige supporters wordt gered (lees: overgenomen) en dat daarna het ‘Go Ahead Eagles-pad’, d.w.z. de weg der geleidelijkheid met een financieel solide beleid, zal gaan worden gevolgd.
Clubs die in blinde paniek hun toevlucht tot een buitenlandse investeerder zoeken, we hebben ze de afgelopen jaren vaker gezien. Wat te denken van Roda JC met Aleksei Korotaev in 2017. Ook hij beloofde Champions League – en wel binnen 5 jaar. Het was een seizoen waarin Roda JC via de playoffs het vege lijf wist te redden, maar het jaar erop degradeerde de club alsnog. Na 2 jaar was vriend Korotaev verdwenen, toen de club als 17e in de Eerste Divisie eindigde.
Nadat in Kerkrade de rode loper nog even was uitgelegd voor een Mexicaanse charlatan, Garcia De La Vega (door supporters het stadion uitgejaagd), werd de club door enkele lokale ondernemers met een clubhart gered. En zie, Roda JC krijgt geleidelijk weer kleur op de wangen en staat op dit moment zelfs op een directe promotieplek.
De club concurreert daarmee met o.a. ADO Den Haag, dat het afgelopen decennium natuurlijk ook haar portie heeft gehad. Van 2015 tot 2021 stak de illustere eigenaar Wang Hui meer dan 20 miljoen in de club. Hij kreeg er uitsluitend wanbeleid voor terug. Toen ADO tot overmaat van ramp in 2021 degradeerde was het technisch failliet.
Sinds 2022 is de club in handen van de Amerikaanse miljardair David Blitzer, die onder meer in basketbal, ijshockey en American Football investeert. Hij heeft ADO Den Haag niet gekocht uit liefde voor het voetbal, laat staan uit liefde voor de club. In 2022/23 werd een verlies van € 7 miljoen geleden, in 2023/24 zal dit bedrag naar verluidt richting de € 10 miljoen gaan.
Persoonlijk vind ik dit soort ontwikkelingen in zo’n kleine markt als Nederland buitengewoon ongezond en uiterst riskant. Als sportief succes en een financieel rendement te lang uitblijven kan het zo maar gebeuren dat Blitzer er weer genoeg van heeft. Alsdan ligt ADO Den Haag direct weer aan de geeuwhonger.
Dat is gelukkig wezenlijk anders bij een club als Go Ahead Eagles. Ook in private handen, maar dan wel bij iemand met een roodgeel hart, die weliswaar wil investeren in de uitbouw van de club (lees: het stadion) maar geen financiële gaten wil dichten. Kees Vierhouten gaat wat dat betreft door op de koers die Go Ahead bijna 25 jaar geleden heeft ingezet en waarmee de club sindsdien onafgebroken tot de financieel meest gezonde clubs van Nederland behoort.
Waar dat toe kan leiden? Kijk naar de ranglijst en oordeel zelf.
Het doorplaatsen van deze column vloeit voort uit de samenwerking die Streekzender Salland1 heeft met het vrijwilligersplatform Deventer Voetbal.
