Het herfstseizoen is al een tijdje begonnen, en dat betekent dat het blad aan de bomen aan het verkleuren is en zal gaan vallen. Al die kleuren zien er natuurlijk prachtig uit, maar bladeren op de weg betekent ook gladheid. Dit kan voor ongelukken zorgen, maar is de gemeente hier verantwoordelijk voor?
In de gemeente Deventer is in 2020 al eens een ongeval ontstaan door een hoop bladeren. Een voetganger struikelde over een uitstekende stoeptegel, nou kan dat iedereen wel eens overkomen, maar in dit geval zag de voetganger deze tegel over het hoofd doordat het bedekt was met bladeren. Het persoon in kwestie stelde de gemeente aansprakelijk, maar dit werd afgewezen.
Eigen verantwoordelijkheid, of toch niet?
“Iedereen is hiervoor zelf verantwoordelijk. Net zoals bij gladheid door vrieskou of sneeuw zijn mensen zelf verantwoordelijk, met bladeren is dat net zo. Dat is natuur”, vertelt gemeente Deventer woordvoerder Maarten Jan Stuurman. Maar toch is het antwoord volgens het Burgerlijk Wetboek iets ingewikkelder.
Volgens artikel 6:174 is de wegbeheerder aansprakelijk voor de schade die is ontstaan als gevolg van een slechte staat van de weg. Het gaat dan over de weg zelf en de weguitrusting (lantaarnpalen, verkeersborden, vangrails e.d.). Overige voorwerpen op, naast of boven de weg zoals wrakstukken, olie en de door Stuurman genoemde bladeren en sneeuw kunnen dan wel een gevaar zijn, maar behoren niet tot artikel 6:174. De gemeente is dus niet aansprakelijk. Toch kan de gemeente aansprakelijk zijn door een ander artikel van het Burgerlijk Wetboek.
Verplichte acties tegen bladeren
Gemeentes hebben te maken met een inspanning- en zorgplicht; de gemeente dient zich in te spannen om de wegen veilig te houden. Gemeente Deventer houdt zich hier dan ook aan door middel van bijvoorbeeld bladacties. Hierbij verzamelen mensen zelf (hun) blad en gooien dat in bladkorven die de gemeente neerzet op verschillende plekken. Ook worden straten schoongeveegd: “In opdracht houdt Circulus de straten schoon, niet 100% natuurlijk. Maar dat doen we ook nu”, zegt woordvoerder Maarten Jan Stuurman. Straatvegen gebeurt het hele jaar door natuurlijk, maar in de winter wordt de frequentie extra verhoogd.
Zodra de gemeente zich niet aan deze plicht houdt, of als er sprake van een gebrekkige inspanning, dan kan er spraken zijn van aansprakelijkheid op grond van artikel 6:162 in het Burgerlijk Wetboek. De gedupeerde moet dan wel kunnen aantonen dat de gemeente zich niet voldoende aan deze inspanningsplicht heeft gehouden.
