Vorige week passeerden in één middag twee compleet tegengestelde columns over de landbouw. Ik las ‘de Sallandse boer’ van Lauk in het weekblad voor Salland en ‘Kunstmest, krachtvoer en pesticiden en hun aandeelhouders’ van Bert van Ruitenbeek van Stichting Demeter. Ze gingen allebei over voedselproductie.
Door Jan Overesch
Lauk Bouhuijzen sloeg de plank volledig mis. En Bert van Ruitenbeek legt in zijn column ook uit waarom. Uit ‘de Sallandse boer’ spreekt stemmingmakerij van iemand met groot eigen belang vanwege z’n broodheer. Opportunistisch gedrag.
Redactieleden van landbouwbladen en erfbetreders, zetten al een poosje alle zeilen bij, om uit eigenbelang de huidige landbouwproductie in de benen te houden. Terwijl al lang duidelijk is dat deze manier van landbouw een doodlopende weg is.
Lauk: “Stel eens dat we bij een volgende pandemie net als nu met die mondkapjes met de pet in de hand aan andere landen om voedsel moeten smeken? Want zelf maken we dat niet meer omdat het elders veel goedkoper kan.”
Corona heeft de leugen blootgelegd dat de industriële landbouw de enige manier zou zijn om de wereld te voeden. Die put de aarde juist uit… Corona legt de zwakheden bloot: hier moet eten worden vernietigd, daar dreigt honger. Er is voedsel genoeg om de wereld te voeden, maar een eerlijke verdeling is het probleem. De keten zou veel korter moeten.
Met toestemming van Bert van Ruitenbeek van Stichting Demeter (kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding) hier integraal het echte verhaal.
Kunstmest, krachtvoer en pesticiden en hun aandeelhouders
Vrijwel al onze problemen in de landbouw, die onze natuur en gezondheid aantasten zijn terug te brengen tot drie hoofdoorzaken.
We gebruiken teveel kunstmest, teveel krachtvoer en teveel pesticiden. En laten daar de belangen van de industrie met hun invloedrijke lobby achter zitten. Niet het belang van boeren en burgers, maar die van aandeelhouders.
Onderzoeksjournalist Vincent Harmsen van ‘follow the money’ deed een speurtocht naar het werk van toxicoloog Tennekes. Hij publiceerde in 2010 dat neonicotinoïden ingezet tegen vraatinsecten zeer schadelijk zouden zijn voor alle insectenleven en tot instorting zal leiden tot met name populaties van honingbijen. En nu blijkt uit interne memo’s dat onderzoekers van producent Bayer dat al in 1991 wisten. Tennekes werd jarenlang genegeerd door de Wageningen Universiteit. Nu krijgt hij alsnog zijn gelijk terwijl deze middelen nog steeds toegestaan in onze glastuinbouw. In de sierteelt krijgen steeds meer telers Parkinson door gifgebruik.
Ook weten we allang dat het stikstofoverschot uit de landbouw waardoor onze natuur ernstig verschraald, begint bij de import en aanvoer van stikstof in de vorm van kunstmest en krachtvoer. Voor de productie van kunstmest is veel aardgas nodig en zonder grootschalige importen van krachtvoer kun je nooit die ongelofelijke aantallen dieren in Nederland houden zoals nu het geval is. Vogelgriep, MKZ, BSE, en Q koorts heeft de samenleving naast veel persoonlijk en dierenleed miljarden gekost en nu wijzen onderzoeken naar de relatie fijnstof bio-industrie en verminderde weerstand tegen het coronavirus.
Kunnen dat soort ziekten en problemen in de biologische landbouw niet ontstaan? Kunstmest en chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen worden niet gebruikt en er mag maar beperkt krachtvoer worden aangevoerd zodat het aantal dieren altijd beperkt blijft. Vooral de enorme schaal van dieren houden is het grootste probleem waardoor kippen bv niet gevaccineerd worden tegen vogelgriep om de exportmarkt te beschermen.
Wij ‘voeden’ de wereld niet, wij putten de aarde uit. En dat wordt met de dag duidelijker.
Biologische en biodynamische landbouw is niet een mooie Ot en Sien achtige hobby zoals Louise Fresco, bestuursvoorzitter van de Wageningen Universiteit het graag voorstelt, maar een noodzaak om leiderschap te nemen in de reductie van al deze inputs en de daaraan gekoppelde industrie.
De biologische landbouw produceert ondanks een totaal gebrek aan onderzoeksgelden gemiddeld per hectare slechts 20% minder dan de gangbare landbouw. Bovendien doen we dat op een robuuste en toekomstbestendige manier. Dankzij de betere bodemstructuur zijn we beter bestand tegen jaren met droogte of teveel regenval, zoals in langjarige veldproeven is aangetoond. Nu verliezen we door de intensieve landbouw niet alleen onze vogels en insecten, maar ook wereldwijd 30 voetbalvelden aan vruchtbare grond per minuut.
Er is voldoende voedsel in de wereld; ons grootste probleem is oneerlijke verdeling en toegang. Meer plantaardig eten, minder voedsel verspillen en een goed landbouwbeleid zijn veel belangrijker om de voedselzekerheid te waarborgen.
Een verantwoordelijke overheid moet daarom de lobbyisten van de input-industrie negeren. Het gaat niet om hun portemonnee, maar om onze toekomst. Biologische en biodynamisch werkende boeren laten allang zien dat gezond en voldoende voedsel kan worden geproduceerd zonder kunstmest, pesticiden en met beperkte hoeveelheden krachtvoer.
Follow the money om het uit te zoeken, maar volg hart en verstand voor de juiste besluitvorming. We kunnen niet langer wachten.
Het bericht Jan Overesch: industriële landbouw voedt de wereld helemaal niet verscheen eerst op Opinie in Salland.
