Samen eindeloos scrollen op TikTok, een broodje halen bij de supermarkt of simpelweg rondhangen – voor veel jongeren in Raalte zijn dit manieren om elkaar te vinden. Terwijl de gemeente zich actief inzet voor de leefbaarheid en verbondenheid, is de vraag: profiteren de jongeren hier net zo van als de rest van de inwoners? Is er in dit actieve dorp wel genoeg te doen voor hen?
Meer voorzieningen
Een balletje trappen bij SV Raalte, een drankje doen op de Grote Markt of af en toe uit je dak gaan bij de uitgaansgelegenheden. Dat zijn vrijetijdbestedingen waar jongeren zich graag mee bezig houden. Maar deze voorzieningen gaan verder dan enkel sport en uitgaan: denk aan winkels, ontmoetingsplaatsen of het openbaar vervoer.
Maar die voorzieningen worden niet door iedereen op dezelfde manier gebruikt. Waar een oudere blij kan worden van een buurthuis, zoekt een jongere eerder een andere plek om te chillen. Binnen Raalte wordt er veel aandacht besteed aan voorzieningen voor de oudere inwoners. En dat is geen toeval, gezien de cijfers van het CBS: 32,9% van de inwoners van Raalte is 60 jaar of ouder, tegenover 20,7% dat bestaat uit jongeren tot 20 jaar. Dat is een verschil van ruim 12%. Nu is de vraag of dat verschil ook te merken is in het aanbod van voorzieningen voor de jeugd.
Om hier een breder beeld van te krijgen, hebben de jongeren zelf gereageerd. De meningen lijken uiteen te lopen. Zo ziet Jelle Toonk (18) het aanbod van voorzieningen voor jongeren graag groeien. “Ik maak wel gebruik van de voorzieningen in Raalte, maar ik vind dat er meer mag komen, zoals nu heb je bijvoorbeeld één club. Dat zouden er wat mij betreft meer mogen zijn.”
Aan de andere kant lijkt Zena Alfares (18) zich nergens zorgen over te maken als het aankomt op voorzieningen in haar dorp. “Ik vind eigenlijk dat er genoeg is. Raalte is vrij klein en voor een dorp van deze omvang hebben we best wat opties.”
Jongerencentrum TraXX
Een van de plekken waar de jongere Raaltenaren ontvangen worden is jongerencentrum TraXX. Het jongerencentrum ondersteunt zowel basisschool- als middelbare scholieren en biedt hun een veilige omgeving. Eén van die jongerenwerkers is Dylan Romijn, die zich met veel enthousiasme inzet voor deze doelgroep. “Wij geven jongeren een plek waar ze zich veilig voelen en zichzelf kunnen zijn”, vertelt hij. Ook beschrijft Dylan het jongerencentrum als een soort ‘tweede huis’ voor de jongeren. “Hier kunnen ze samenkomen met vrienden, maar ook terecht als ze problemen thuis hebben.”
Het jongerencentrum functioneert niet alleen als ontmoetingsplek, maar organiseert ook diverse activiteiten. Dit gebeurt vaak in samenwerking met de gemeente. “De gemeente probeert nog een visie van ons te krijgen”, stelt Dylan. Wél staan de twee instanties open voor een nauwe samenwerking. “Recent hebben we nog een vergadering gehad met de gemeente en daar werd de aankomende zomer een beetje besproken.” Om de activiteiten in de steigers te zetten, zullen er namelijk subsidies vrij moeten komen.
Mark Kampman, raadslid Lokaal Belang van gemeente Raalte, kaart daarnaast aan hoe belangrijk het is om het gesprek met jongeren aan te gaan: “Want dat is ook het beste wat werkt bij de jeugd, vanuit jongerenwerk het contact zoeken. En ook bij de politie iemand te hebben zitten die de jeugd snapt. Dat je niet altijd gaat straffen, want dat werkt averechts denk ik.”
Alternatieven
Niet alle jongeren zoeken jongerencentrum TraXX op. Een voorbeeld van zo’n plek is de bibliotheek in Raalte, waar jongeren genieten van gratis chocolademelk en computers. Dit zorgt echter ook voor overlast. Medewerkers en andere bezoekers klagen regelmatig over luidruchtig en storend gedrag. “Bij de bibliotheek hebben ze toch niet het overzicht zoals bij het jongerencentrum”, legt jongerenwerker Dylan uit.
Naast de bibliotheek trekken de jongeren naar andere locaties. Volgens Kampman verdwijnen de uitgaansgelegenheden door de stijgende prijzen van de alcohol en het behoud van de panden. Hierdoor zoeken jongeren andere mogelijkheden, zoals het ontmoeten in keten. Hoewel hier geen overzicht is en het risico op drankmisbruik en onveiligheid groter is, wordt er steeds meer gekeken naar een veilige omgeving binnen keten, waar jongeren elkaar kunnen blijven ontmoeten.
Een van die initiatieven is ‘de beste keet van Nederland’, van plattelandsjongeren, waar er aandacht wordt besteed aan een veilige omgeving binnen de keten. Er wordt daarbij gesproken over onderwerpen zoals alcoholgebruik, EHBO en het opknappen van de keet. Hierdoor worden jongeren ook meegenomen in het beslissingsproces en wordt de verbinding tussen jongeren gestimuleerd.
Belang sociale voorzieningen
Maar waarom zijn ontmoetingsplekken voor jongeren zo belangrijk? De levens van jongeren veranderen continu. Zo wisselen ze van scholen, nieuwe vrienden en jezelf leren kennen. Daarbij laten jongeren hun ouders los en zoeken ze steeds meer hun eigen leeftijdsgenoten op. Ruim 70% van de jongeren tussen de 13 en 25 besteed hun vrije tijd aan het chillen met vrienden. De helft hangt daarbij wel eens in de stad, blijkt uit onderzoek van Teamalert. Zij deden in 2023 onderzoek naar ontmoetingsplekken voor jongeren en hoe de jongeren die zelf zouden invullen. Ontmoetingsplekken zijn dus erg belangrijk voor deze doelgroep, aangezien dat de plekken zijn waar ze elkaar buitenhuis kunnen opzoeken.
Uit het onderzoek Young Connected van de gemeente Utrecht, stichting Talent and Dreams en de Nationale Jeugd Raad, blijkt dat ontmoetingsplekken ook belangrijk zijn voor groei en creativiteit en voor het stimuleren van contacten en verantwoordelijkheid. Daarnaast kan het ervoor zorgen dat jongeren actiever worden binnen de gemeenschap. Een gebrek aan ontmoetingsplekken kan er dan voor zorgen dat ze zich niet prettig voelen in een buurt.
Toekomstperspectief
Mark Kampman geeft aan dat hij over de grote linie best tevreden is hoe het gaat met de jongerenvoorzieningen in Raalte gaat: “Het kan altijd beter, maar we hebben best wat uitdaging ben ik van mening.”
Ondanks dat TraXX best positief is over het toekomstperspectief, kampt het jongerencentrum wel met een probleem die zich van oudsher heeft ontwikkeld. Hoewel TraXX zich graag openstelt voor alle jongeren, wordt het centrum nog wel geteisterd door een imago die een lange geschiedenis kent. Veel ouders houden hun kinderen bewust weg van het jongerencentrum. Volgens Dylan is dat erg zonde. “Ouders zien een jongerencentrum als een plek waar kinderen komen die problemen hebben. Ze zijn bang, als ze hun kinderen hier heen laten gaan, dat ze dan met probleemkinderen in contact komen. Dat hier van alles gebeurt, zonder toezicht.”
Hij roept ouders op om zelf een kijkje te nemen. “Kom een keer langs en kom meekijken met je kind.” Toch verwacht Dylan dat TraXX in de toekomst alleen maar meer jongeren zal aantrekken. “Wij zitten nu redelijk veel op de basis- en middelbare scholen. Via deze weg bereiken we steeds meer jongeren.”
Of voorzieningen als TraXX écht het verschil gaat maken, zal de tijd leren. Zowel jongerenwerker Dylan als raadslid Kampman kijken wél met een optimistische blik naar de toekomst. Het begint echter bij een plek waar jongeren zich welkom voelen, maar ook steun ontvangen van hun directe omgeving. De basis lijkt er dus te liggen. De rest ligt in de handen van iedereen die erbij betrokken is.
