De sloop van de vervallen machinefabriek van Aberson aan de Jan Hooglandstraat in Olst is deze week gestart. Lange tijd was het bedrijf bekend in het land wat betreft de productie van steenpersen. De fabriek stond al jaren leeg en gaat nu plaats maken voor zesenzestig woningen. Een sloopbedrijf uit Heerde is in beschermende kleding allereerst begonnen met het verwijderen van de asbest dakplaten.
De geschiedenis van de Abersonfabriek gaat ver terug. In 1847 vestigde Johannes Aberson hier zijn eigen smederij. Het bedrijf had een voorspoedige start en nam al snel een paar medewerkers in vaste dienst.
Aberson onderhield goede contacten met baksteenfabrikanten langs de IJssel. Hij ontdekte dat de door paardenkracht aangedreven steenpers, die fabrikanten gebruikten om klei met messen te kneden en vervolgens in vormbakken te persen, veel te wensen overliet.
Johannes Aberson onderzocht de problemen in het productieproces grondig en besloot zelf een steenpers te ontwerpen die beter rekening hield met de verschillende kleisoorten die langs de Nederlandse rivieren werden gewonnen. De steenpers, ook wel Abersonpers genoemd, kwam in 1867 op de markt en werd meteen een groot succes. Het verschafte Aberson nationale bekendheid.
Nadat in 1870 was begonnen met de productie van de door stoom aangedreven steenpers, ontwikkelde de smederij van Aberson zich geleidelijk aan tot een machinefabriek. Aberson legde zich ook toe op de bouw van machines voor de vleeswaren- en baksteenindustrie, een zeer belangrijke industriële activiteit in de IJsselstreek.
De zonen en kleinzonen van Johannes Aberson wisten het bedrijf verder uit te bouwen. Omstreeks 1980 werkten er circa honderd personen, hoewel in die tijd al veel steenfabrieken langs de IJssel waren gesloten. In 1996 moest het bedrijf de productie staken en kwam er na 1½ eeuw een einde aan deze ooit zo bloeiende fabriek. Dit was de laatste in een lange reeks van bedrijfssluitingen in het vroegere industriedorp Olst.
